Saturday, May 23, 2020

कोरोना एक महामारी; ग्रसित नेपाल !

पोखरा, जेठ १०! चिनको बुहान शहरबाट सुरु भएको कोरोना भाइरसले यतिबेला बिश्वभर नै महामारीको रुप लिएको छ। यसबाट थुप्रैले ज्यान गुमाइसकेका छन भने बिश्वका अधिकांश मुलुकमा संक्रमितको संख्या पनि उल्लेख्य छ।

बिश्व स्वास्थ संगठन(WHO) का अनुसार यसको उपचारका निमित्त एकान्तवास र एकाअर्काको भेटघाट बन्दको स्वरुप लकडाउन अर्थात बन्दाबन्दि उत्तम बिकल्पको रुपमा लिइएको छ।
कोरोना भाइरसको संक्रमणको भयावह स्थितिको सुरुवात अन्य देशमा रहदै गर्दा नेपालले पनि चैत्र ११ गतेदेखि लगातार रुपमा चरणवद्द बन्दाबन्दी गरिरहेको छ भने यस्को प्रभावकारी उपयोग पनि जनताले गरिरहेका छन!!बिश्वनै अस्तव्यस्त र प्रभावित बनिरहेका बेला भुपरिबेष्ठित राष्ट्रका रुपमा स्थापित नेपाल पनि यस्को प्रभावका कारण ग्रसित बनेको छ। न्यून आय भएका परिवारहरु रहेको र मध्यम बिकसित राष्ट्र नेपालको मुख्य अर्थतन्त्रको यतिबेला नाजुक स्थिति छ। रेमिटेन्स र जनताको करबाट संचालित राष्ट्र यतिबेला बिदेशमा रहेका युवा जनशक्तिको रोजगारी प्रभावित बनेसंगै अर्थतन्त्र ग्रसित बनेको हो। यस्तो विषम परिस्थितिमा कृषिमा निर्भर जनताले बन्दाबन्दीका कारण सहज रुपमा आवस्यक कृषिजन्य पदार्थको बिक्रीवितरण गर्न नपाउदा उत्पादनमा पनि कमि आएको छ। बन्दाबन्दी गरिदै गर्दा उचित रुपमा यस्को कार्यान्वयन गर्न नसकाउनुले देश हरेक कुराले पछाडी पर्नेको आंकलन पनि यतिबेला गरिएको छ। बिदेशमा रहेका नेपाली फिर्ता आएपछी देशमा करिब-करिब ४० देखि ५० लाख सम्म दक्ष जनशक्ति बेरोजगारको चपेटामा पर्नेछन र यस्को प्रत्यक्ष असर देशको अर्थतन्त्रमा पर्नेछ। यो परिस्थितिले नेपाल जस्ता मध्यम बिकसित राष्ट्रलाई आफैमा निर्भर बन्ने एउटा बलियो अवसर रहेको मुल्यांकन गरिरहदा यहाँभित्रका हरेक उत्पादन संग सम्बन्धित निकायलाई उत्पादन गर्ने सहज परिस्थिति निर्माणका निम्ति सरकारले यथाशीघ्र "एक घर,एक परिक्षण निति"को संचालन गरेर जनतामा रहेको त्रासलाई अन्त्य गर्नुको बिकल्प छैन भने सधैंजसो बिवादित बनिरहेको खुल्ला सिमानालाई पनि यो बेलामा सदाका लागि बन्द गर्नुको बिकल्प छैन।
आर्थिक बाहेकका सामाजिक,धार्मिक,शैक्षिक तथा अन्य हरेक क्षेत्रलाई ग्रसित बनाइरहेको यो परिस्थितिलाई सम्पुर्ण राष्ट्र एकजुट भएर अगाडि बढने बाताबरण सरकारले निर्माण गरेर देशलाई परनिर्भरताको बाटोबाट आत्मनिर्भरताको बाटोमा अगाडि बढाउने अवसरको सहि सदुपयोग गरियोस। शुभकामना!
      (लेखक नवराज सुनार जनप्रिय बहुमुखी क्याम्पस पोखरा -८ नेपाल विद्यार्थी संघका विद्यार्थी नेता तथा बिबिएस प्रथम बर्षमा अध्ययनरत विद्यार्थी समेत रहेका छन।)

Thursday, May 21, 2020

गुगलले राख्यो नेपालको नयाँ नक्सा र नयाँ क्षेत्रफल!

जेठ ९, पोखरा ! गुगलले नेपालको नयाँ  क्षेत्रफल र नयाँ नक्शा देखाएको छ ।

नेपालले आधिकारिक रुपमा नेपालको भूभाग लिम्पियाधुरा, कालापनी र लिपुलेकसम्म भएको नक्शा सार्वजनिक गरेसँगै गुगलले नेपालको नयाँ क्षेत्रफल र नक्शा देखाएकोे हो ।
गुगलमा एरिया अफ नेपाल भनेर सर्च गर्दा १ लाख ४७ हजार ५१६ वर्गकिलोमिटर क्षेत्रफलसहितको नक्शा देखाउँछ ।

नेपालले गत बुधबार (वैशाख ७) मा लिम्पियाधुरा, लिपुलेक र कालापानी समेटिएको नयाँ नक्शा सार्वजनिक गरेको थियो ।

Wednesday, May 20, 2020

के साच्चिकै पोखरामा कोरोना फैलियकै हो त?

पोखरा, ८ जेठ – केहीसमय अघिसम्म पोखरा महानगरपालिकाले महानगर ‘कोरोनामुक्त’ रहेको दाबी ग¥यो । विदेशबाट फर्किकाहरुमा संक्रमण नदेखिएको र संक्रमित जिल्लाबाट आउन रोक लगाइएको आधारमा महानगरले यो दाबी गरेको थियो ।


महानगरकी उपमेयर मञ्जुदेवी गुरुङले पनि महानगरको वरिपरी महामारी आइसके पनि महानगरमा भने विपत्त नआई सकेको बताएकी थिइन् । तर, बुधबार एक्कासी महानगरका ४ कर्मचारीमा आरडिटी टेस्ट गर्दा कोरोना पोजेटिभ भेटिएको खबरले तरगिंत बनायो । आरडिटी टेस्ट उतिसारो भरपर्दो नभएकोहुँदा पिसिआर रिपोर्ट नेगेटिभ आउने सोचेर महानगरवासिलाई केही राहत त मिल्यो । यद्यपि, एक जनाको रिपोर्ट पिसिआर विधिबाट पुन ः परिक्षण गर्दा पनि पोजेटिभ नै आइदियो ।

स्वास्थ्य निर्देशनालय गण्डकीले आफ्नो परिक्षणमा विश्वास नलागेर उनको स्वाब पुन ः परिक्षण गर्दैछ । जसको रिपोर्ट बिहीबार मात्रै आउँछ । मंगलबार स्वास्थ्य र सरसफाईका ५१ कर्मचारीलाई आरडिटी टेस्ट गर्दा ४ जनाको रिपोर्ट पोजेटिभ आएपछि ससंकित बनेको महानगरलाई बुधबार पिसिआर विधिबाट परिक्षण गर्दा पनि रिपोर्ट शंकास्पद निस्किएपछि थप त्रास थपेको छ । 

केही समयअघि स्वास्थ्य निर्देशनालयले आरडिटी विधिभन्दा पिसिआरमै बढी भरपर्ने र आरडिटी टेस्ट बन्द गर्ने समेत बताएको थियो । तर, महानगरका कर्मचारीको आरडिटीबाट टेस्ट गरियो ।

कोरोना महामारिको असर विद्यार्थी बर्गमा; सरकार र विद्यार्थी संगठन अनविज्ञ बन्दै मौनतामा बस्दै !


     जेठ ८, पोखरा!, चिनको वुहान शहरबाट डिसेम्बर ३० २०१९ मा सामुन्द्रीक खानाको कारण एक बृद्द महिलामा देखिएको सामान्य भाइरसका कारण अहिले बिश्वलाई तहसनहस र चकित पारिरहेको अवस्थाको सिर्जना भएको छ। यस्तो भाइरस जस्को उपचार एकान्तवास र तातोपन मात्र रहेको  दावी बिश्वभरका चिकित्सकले गरिरहेका छन भने अहिलेसम्म कुनैपनि औषधिको पहिचान नभएको अवस्था छ।


कोरोना भाइरस अर्थात कोभिड १९(Cov2019) का कारण बिश्वले नै अपनाएको लकडाउन अर्थात बन्दाबन्दीलाई नेपाल सरकारले पनि हर कदमले कडाइका साथ लागू गरिरहेको छ भने सम्पुर्ण जनताले सरकारलाई पुर्ण रुपमा साथ र सहयोग गरिरहेका छन।
बन्दाबन्दिका कारण नेपालका हरेक क्षेत्र प्रभावित हुनुका साथै थुप्रै जनशक्ति बेरोजगारीको चपेटामा परिरहेको अवस्था छ!!बिशेषगरि शिक्षा क्षेत्र र आर्थिक क्षेत्रलाई बढी प्रभाव पारेको महशुस हरेक नेपालीले गर्दै आएका छन। 

शैक्षिक क्षेत्र अन्तर्गत अन्तिम अवस्थामा स्थगित भएको माद्यामिक तहको परिक्षा(SEE) तथा अन्य विभिन्न तहको परिक्षाको स्थगनले थुप्रै विद्यार्थी परिक्षाको तयारीलाई अन्योलताका बिचमा अगाडि बढाइरहेका छन। देशका अधिकांश विद्यार्थी देशका मुख्य शहरहरुमा कोठा भाडामा लिएर आफ्नो उच्च शिक्षालाई अगाडि बढाइरहेको अवगत सायद हरेकलाई होला यस्तो महामारीको बेला सरकारले गरेको बन्दाबन्दीका कारण घरको आर्थिक अवस्था अत्यन्तै कमजोर र आम्दानीका स्रोतहरु घट्दै गइरहेको बेला देशका मुख्य शहरमा चर्को घरभाडा तिरेर बसेका हरेक विद्यार्थीमा ठुलो आर्थिक संकट पैदा भएको छ। 
बन्दाबन्दीका कारण सबै क्षेत्र प्रभावित भएका बेला अनलाइन कक्षाका नाममा कतिपय शैक्षिक संस्थाले लुटतन्त्र सुरु गरेको र धेरैभन्दा धेरै विद्यार्थी अनलाइन कक्षाको पहुँचबाट टाढा बनेको अवस्थामा अनलाइन कक्षाको पहुँच र औचित्य बेगरनै अधिकांश शैक्षिक संस्थाले गरेको यो प्रविधिको सुरुवात प्रतीपनि थुप्रै विद्यार्थीको चिन्ता प्रकट भएको छ। बिना योजना र बेगर विश्लेषण चालिएका प्रत्येक कदमले शिक्षा क्षेत्र तथा विद्यार्थी वर्गमा पर्न गएको अन्यौलता र परिवारमा पर्न गएको आर्थिक,मानसिक र सामाजिक दवावले आगामी दिनमा कठिन परिस्थितिको सिर्जना हुने विश्लेषण हरकोहीले गरिरहेका छन।
आफ्नो गतिविधिको मात्रै मुल्यांकन गरेर विद्यार्थीको मनोभावनामा पर्न गएको असरको मुल्यांकन नगरी अगाडि बढनाले भविष्यका कर्णधार माथी पर्न गएको असरको हिसाबकिताब नगर्नुले सरकार नभएको अनुभुत हरेक विद्यार्थी बर्गमा हुनु स्वभाविक हो। 

विद्यार्थी बर्गका निम्ति ठूलो बलिदानी दिएर,विद्यार्थीकै हितमा कार्य गर्न राजनीतिमा होमिएका हौं भन्दै चर्को आवाज गर्दै हिड्नेहरु नै मौन रहनु विद्यार्थी राजनितीको एउटा ठूलो बिड्म्बना हो।

यसै शिलशिलामा अर्थतन्त्रको तहसनहस हुँदै गर्दा सरकारले घरभाडामा घर दिने घरबेटिहरुलाई घरभाडा नलिन अनुरोध गर्दा राहतको अनुभुत गरेका हरेकले अहिले बन्दाबन्दीको अवस्थामा घरबेटीले कोठाभाडा माग्दै गर्दा आफुलाई अन्याय भएको महशुस गरेका छन!अनुरोध मार्फत भन्दापनी नितिगत शैलिमा गाउँबाट मुख्य शहरमा अध्ययन गर्न बसेका हरेक विद्यार्थीको पहिचान गरेर घरभाडामा दिने हरेक घरबेटीलाई नितिगत निर्णय मार्फत केही सहुलियतका आधारमा दुबै घरमा बस्ने र घर मालिक दुबैलाई मर्का नपर्ने गरि बन्दाबन्दीको छुट्टै घरभाडा निर्धारण गर्नु अहिलेको आवश्यकता रहेको विद्यार्थी बर्गको माग छ।

हरेक गतिविधिमा चुक्दै गल्ती सच्याउदै अगाडी बढिरहेको सरकार र विद्यार्थी राजनीतिमा होमिएका विद्यार्थी नेताहरुले विद्यार्थी बर्गमा पर्न गएको यो असहज परिस्थितिको छिटोभन्दा छिटो सहज हल खोज्ने प्रयास गरून् । शुभकामना🙏
           (लेखक अधिकारी पोखरा -८,सिमलचौरमा अवस्थित जनप्रिय बहुमुखी क्याम्पसमा बिबिए सातौं सेमेस्टर(BBA 7th Sem)मा अध्ययनरत विद्यार्थी तथा नेपाल विद्यार्थी संघ जनप्रिय बहुमुखी क्याम्पसका मुल इकाइ समितिका सचिव समेत रहेका छन।)

नापी विभागद्धारा जारी गरिएको आधिकारिक नेपालको नया नक्सा !

जेठ ७, पोखरा! सरकारले लिम्पियाधुरा, लिपुलेक र कालापानी क्षेत्र समेटिएको नेपालको नयाँ नक्सा बुधबार सार्वजनिक गरेको छ । भूमि व्यवस्थमन्त्री पद्मा अर्यालले बुधबार नयाँ राजनितिक तथा प्रशासनिक नक्शा सार्वजनिक गरेकी हुन् ।

यसघिको छुटेका भूभाग समावेश गरी नयाँ नक्सा सार्वजनिक गरिएको मन्त्री अर्यालले बताइन् । उनले यसलाई ऐतिहासिक क्षणको रुपमा उल्लेख गर्दै नयाँ नक्साको विषयलाई भारतले पनि सकारात्मक रुपमा लिने विश्वास व्यक्त गरिन् ।

Tuesday, May 19, 2020

नेपालमा थप १५ जनामा कोरोना, सन्क्रमितको संख्या ३९० पुग्यो !

पोखरा, जेठ ६, आज (मंगलबार) नेपालमा थप १५ जनामा काराेना पुष्टि भएकाे छ । याेसँगै नेपालमा काेराेना संक्रमित संख्या ३९० पुगेकाे छ । मंगलबार थपिएका ४ जना कपिलवस्तुका छन् भने प्रदेश १ मा ११ जना रहेका छन् ।

प्रदेश १ को सामाजिक विकास मन्त्रालयका अनुसार कोशी अस्पतालको प्रयोगशालामा गरिएको परीक्षणमा ९ जना र बीपी कोइराला स्वास्थ्य प्रतिष्ठानमा गरिएको परीक्षणमा २ जना गरी ११ जनामा कोरोना पुष्टि भएकाे छ । प्रदेश १ मा पुष्टि भएका ११ मध्ये ९ जना झापाको केचना कवलका छन् भने दुईजना सुनसरीका रहेका छन् ।
 नेपालका ७७ जिल्लामध्ये ३२ जिल्लामा कोरोना संक्रमण फैलिसकेको छ ।

Monday, May 18, 2020

कोरोना महामारिका बिचमा ने. बि. संघ जनप्रियको शान्तिपुर्ण बिरोध !


  पोखरा, जेठ ५, नेपाल विद्यार्थी संघ मुल इकाई समिति जनप्रिय बहुमुखी क्याम्पस पोखराले कोरोना महामारिका बिचमा सरकारको गतिविधिप्रती शान्तीपुर्ण बिरोध प्रदर्शन गरेको छ!लिपुलेक,कालापानी,लिम्पुयाधारा लगायतका सिमाको अतिक्रमण तथा कोरोना महामारीका बिचमा सरकारका अस्पष्ट तथा अलोकप्रिय र भष्ट्रचार सहित नितिको बिरोध स्वरुप उक्त कार्यक्रम गरिएको थियो।

सरकारका यस्ता गतिविधिको बिरोध गर्दै स्पष्ट नितिका साथ कोरोना महामारीको सामना गर्न र भारत सरकार संग स्पष्टीकरण माग गर्न अनुरोध गर्दै सभापति नसिव गुरुङले शान्तिपुर्ण बिरोध कार्यक्रम आयोजना गरेको जानकारी दिएका थिए! उपसभापति बिजय घिमिरेले कोरोनाको संन्त्रास बढ्दै जादा स्थानीय तहको मौनताको बिरोध तथा लकडाउनको अवधी थप संगै देखिएको अन्यौलताले जनतामा थप त्रास पैदा गरेको र उक्त त्रासको समाधान खोज्न महानगरलाई अनुरोध गर्दै उक्त त्रासको समाधान गर्न नसकेमा आफ्नो कुर्सिको विकल्प खोज्न समेत चेतावनी दिएका छन।

त्यस्तै ने.बि.संघ जनप्रियका सल्लाहकार एंव स्वतन्त्र विद्यार्थी युनियन जनप्रियका सभापती समेत रहेका आशिक गुरुङले जनप्रियलाई क्वारेन्टाइनका निम्ति सिफारिस गर्दै देशभरका सार्वजनिक तथा सामुदायिक क्याम्पस हरुमा यथाशिघ्र क्वारेन्टाइनको व्यवस्था गर्न माग समेत गरेका छन!!भिडियो कल मार्फत नै बिरोध कार्यक्रममा सहभागी बनेका सचीव सागर अधिकारिले एक घर,एक स्वास्थ्य परिक्षणको नीति संचालन गरेर छिटोभन्दा छिटो कोरोना परिक्षण गर्न र जनताको मनोबललाई उच्च पार्ने गतिविधि संचालनका निम्ति सरकारको ध्यानाकर्षण गराएका थिए।

जनप्रिय बहुमुखी क्याम्पस पोखरामा भएको उक्त कार्यक्रममा विद्यार्थी नेताहरु नवराज सुनार,सन्देश कार्की,पुकार पराजुली लगायतका अन्य १० जनाको उपस्थितिमा सामाजिक दुरि कायम गरि कार्यक्रमको संचालन र व्यवस्थापन गरेको जानकारी सहसचिव शंकर पहारीले दिएका थिए।

Sunday, May 17, 2020

सृजनशिल युवा क्लबद्वारा आकस्मिक रक्तदान !

सृजनशिल युबा क्लब द्वारा आक्स्मिक रक्तदान सम्पन्न !

पोखरा,जेठ ५ सोमबार , कोरोना भाइरस नियन्त्रणका लागि सरकारले चैत ११ गते देखि लकडाउन जारी गरि राखेको छ। यश विषम परिस्थितिमा रगतको अभाव नहोस भन्ने मुल नाराका साथ, सोमबार पोखरा महानगरपालिका वडा न.२७ मा अबस्थित सृजनशिल युबा क्ल्बले रक्तदान कार्यक्रम सम्पन्न गरेको छ।

लकडाउनका कारण देशका कतिपय स्थानमा उपचारका लागि रगत अभाव भएपछि क्लबले रक्तदान कार्यक्रम गरेको हो । सामाजिक उत्तरदायित्व वहन गर्दै नेपाल रेडक्रस सोसाइटी पोखरा -२७ उपशाखा सँगको सहकार्यमा सो कार्यक्रम गरियको थियो।

पोखरा महानगरपालिका वडा न. २७ खोलाडिल मा रहेको सिद्धश्वर मन्दिर को प्राङ्गणमा आयोजित कार्यक्रममा ५१ जनाले रक्तदान गरेका छ्न ।

रगत दानभन्दा अरु कुनै दान ठुलो  हुन नसक्ने भन्नि सोचले कार्यक्रम गरियको कल्बका अध्यक्ष निरोज लामिछानेले बताय ।यस्तो विषम परिस्थितिमा यस्ता रचनात्मक कार्यहरू सबै ठाउँमा गर्नु पर्ने आवश्यक रहेको क्लबका पुर्ब अध्यक्ष महेश अधिकारीले बताए ।
कोरोना भाइरसको सङ्क्रमणबाट विश्व नै आतङ्कित भइरहेको अवस्थामा आफ्नो अमूल्य रगत दान गर्ने स्वयंसेवी रक्तदातालगायत अन्य सहयोगीलाई धन्यवाद दिदै, आउँदा दिनमा पनि सामाजिक कार्य गर्न तत्पर रहेको कल्बका अध्यक्ष निरोज लामिछानेले बताए ।
उक्त कार्यक्रममा कल्बका सल्लाहकार बिश्वराज आचार्य, नेपाल रेडक्रस सोसाइटी पोखरा -२७ उपशाखा सचिब तिलकशाली सापकोटा , क्लब पुर्ब उपाध्यक्ष संकलप सापकोटा लगाएका ब्यक्ति को उपस्थिती रहेको क्लब उपाध्यक्ष रोशन लामिछानेले बताए ।